Gebelik
Gebelik, 9 ay 10 gün süren yani yaklaşık 40 haftalık süren fizyolojik bir döngüdür. Döllenmeden birkaç hafta içinde plesanta oluşur ve hamilelik belirtileri ortaya çıkmaya başlar.
Riskli Gebelikler
- 18 yaş altı ve 35 yaş üzeri gebeler
- Sık aralıklarla ( 2 yıldan az ) doğum yapanlar
- Sosyo-ekonomik ve kültürel düzeyi düşük gebeler
- Gebeliği süresince 7 kg’dan az ağırlık kazanlar
- Ölü, prematüre ve düşük doğum ağırlıklı çocuk doğurmuş olanlar
- Çoğul gebelik ( ikiz, üçüz.. ) olasılığı olanlar
- Kronik, sistemik hastalığı ( Tbc, anemi, diyabet, kronik böbrek yetmezliği, kalp vb. ) olan gebeler
Gebelik Öncesi Beden Kütle İndeksine Göre Gebelik Süresince Alınması Gereken Kilolar
| Gebelik Öncesi BKİ | Gebelik Sonuna Kadar Alınması Gereken Toplam Kg |
| Zayıf (BKİ < 18.5 altı ) | 12.5-18 kg |
| Normal (BKİ 18.5-24.9) | 11.5-16 kg |
| Şişman (BKİ >30 ) | 5-9 kg |
ÇOĞUL GEBELİK
| İkiz gebelik | 15.9-20.4 kg |
| Üçüz gebelik | 22.7 kg |
| KISA BOYLU KADINLAR ( 157 CM ) | 11.5 kg |
Genel olarak sağlıklı bir gebenin alması gereken kilo haftalık 1-1,5 kilo arasındadır.
Gebelikte Beslenme
Gebe bireylerin azar-azar ve sık-sık beslenmesi (ortalama 6-8 öğün ) gerekmektedir. Gebelikte beslenme düzeni hem annenin depolarının boşalmaması hem de fetüsün büyüme ve gelişmesi için oldukça önemlidir. Gebelikte öğün atlamak sakıncalıdır.
Gebelikte Çay ve Kahve Tüketimi
Günlük 5 fincandan fazla tüketilen kahve gebelikte prematüre doğum dediğimiz erken doğuma ve düşük doğum ağırlığına neden olmaktadır.
Aşırı kafein; kemik yoğunluğu, kalsiyum yoğunluğu için oldukça zararlıdır.
Aşırı çay, kahve ve kolalı içecekler; demir ve çinko emilimini engeller, anemi riskini artırır.
Günde en fazla 2 bardak çay/kahve , yemeklerden en az 1 saat sonra tüketilebilir.
Gebelikte Bitki Çayları Tüketimi
Günde 2 fincanı aşmadığı sürece ;
- Zencefil,
- Ihlamur
- Papatya
- Rezene
- Kuşburnu
- Meyve çayları İÇİLEBİLİR.
Ancak ;
- Adaçayı
- Sinameki
- Fesleğen
- Ahududu
- Keten tohumu çayları düşük, rahim kasılması , erken doğum, gebede kanama riskini artırdığı için İÇİLMEMELİDİR.
Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Konular
- Fazla kilo alımını önlemek için şekerli, unlu ve yağlı besinler az tüketilmelidir.
- Et olarak beyaz et ( tavuk, balık ) tercih edilmelidir.
- Kırmızı et tüketimi azaltılmalıdır. Tüketileceği zaman yağsız olanı tercih edilmelidir.
- Organ etleri, salam , sosis, sucuk ve pastırma tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Kızartma, kavurma yerine haşlama, ızgara, fırında pişirme tercih edilmelidir.
- Gebelik döneminde ödemin çok olmasından dolayı yiyecekler az tuzlu olmalı, sofrada tuz kullanılmamalı, kullanılacağı zaman ise iyotlu tuz seçilmelidir.
- Sebze/meyve, kurubaklagil, ve tahıllar iyice yıkanmalıdır. ( pestisit kalıntısından temizlemek için )
- Sınırlı kafein tüketimi olmaldır. < 300 mg/gün
- Her öğünde 4 besin grubundan da ( et, süt, meyve/sebze, tahıl ) yiyecekler tüketmeye özen gösterilmelidir.
- Besin öğesi zengin besinler tercih edilmeli, enerji ve yağdan zengin besin içeriği düşük olan hazır gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Alkol ve sigara kullanılmamalıdır.
- Bulantı ve kusma olursa; küçük, sık öğün tüketimi, sabah yataktan kalkmadan kraker, tost, sıcak bitki çayı tüketilmelidir.
DİKKAT!!!
1) Gebelikte hastalık ve ilaç kullanımı bebeğe zarar verebilir. Bu nedenle;
- Dışarıda bilinmeyen yerlerde pişmemiş yiyecekler yemekten kaçınılmalıdır.
- Özellikle dışarıda salata KESİNLİKLE YENMEMELİDİR.
2) Pişmemiş yumurta içeren yiyeceklere dikkat edilmelidir.
- Bazı yaş pastalar
- Mayonez, krema
- Rafadan sulu yumurta